Stanisław Samostrzelnik (ok. 1480–1541)
Cysters, malarz, iluminator, miniaturzysta, którego twórczość przypada na okres renesansu w sztuce europejskiej. Urodził się w Krakowie. Pochodził z rodziny, której nazwisko wywodziło się od wykonywanego zawodu – wyrobników kusz i łuków. Wstąpił do klasztoru Cystersów w Mogile, założonego w 1222 r. przez biskupa krakowskiego Iwona Odrowąża. Szybko otrzymał od opata stanowisko klasztornego iluminatora. W 1506 r. zajął się pracą nad polichromiami na klasztornych sklepieniach. Wtedy też, zgodnie z renesansową modą, przyjął nowe nazwisko Stanislaus Claratumbensis (Clara Tumba to po łacinie Jasna Mogiła). Na zamówienie Krzysztofa Szydłowieckiego wykonał w 1511 r. ilustracje i miniatury do księgi genealogicznej możnowładczego rodu Szydłowieckich, ówcześnie bardzo wpływowego w Rzeczypospolitej. Do śmierci Krzysztofa Szydłowieckiego w 1532 r. wykonywał na jego zlecenie liczne polichromie i ilustracje. Po śmierci patrona powrócił z Szydłowca do Mogiły. Założył w Krakowie własny biznes – pracownię, w której na zlecenie bogatych krakowian i dworu królewskiego wykonywał zamówienia malarskie (m.in. pięknie ilustracje w „Modlitewniku Królowej Bony”). Dzieło jego życia możemy do dziś podziwiać w mogilskim opactwie – wykonał polichromie w krużgankach, kościele i bibliotece. Zmarł w klasztorze Cystersów w Mogile.
© Ośrodek Kultury im. C. K. Norwida
© Paweł Jagło / tekst
© Róża Kolecka, Anna Gotfryd-Kolecka / rysunek
Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”.
